2020-09-09
Formy finansowania NGO - co to?

Fundusze to bezzwrotna pomoc finansowa, którą można otrzymać od donatora/sponsora. Fundusze najczęściej są udzielane na zrealizowanie jakiegoś konkretnego działania, zwanego projektem. Może być też przeznaczona na wsparcie instytucjonalne organizacji, czyli np. na zakup sprzętu, szkolenia dla pracowników itp.

Inne określenia na fundusze, z którymi można się spotkać:

Dotacja to bezzwrotna pomoc finansowa, którą organizacja otrzymała od donatora/sponsora, na jakiś cel zgodny z jej statutem. Dotacja najczęściej jest udzielona na zrealizowanie jakiegoś konkretnego działania ale może być też przyznana na wsparcie instytucjonalne organizacji np. na zakup sprzętu, szkolenia dla pracowników itp.

Granty to wsparcie finansowe lub pozafinansowe dla osoby bądź organizacji, mające za zadanie realizację określonego celu (najczęściej naukowego, artystycznego lub społecznego), które najczęściej jest przyznawane przez poszczególne państwa, ich organy (głowy państw, rządy, samorządy, agencje państwowe), organizacje międzynarodowe (UNESCO, ONZ, Unia Europejska), instytucje organizacji międzynarodowych (Komisja Europejska, Rada Europy), uczelnie wyższe, związki wyznaniowe, rozmaite fundacje, stowarzyszenia. Często granty są oferowane przez prywatne firmy, najczęściej na realizację projektów, które dotyczą przedmiotu działalności tych firm. Znacznie rzadziej granty są udzielane przez osoby prywatne.

Małe granty - wnioski o „małe granty” można składać przez cały rok, są one przyznawane w zależności od posiadanych przez Miasto środków. Wysokość dofinansowania lub finansowania zadania publicznego nie może przekroczyć 10.000 zł. Zadanie publiczne musi być realizowane w okresie nie dłuższym niż 90 dni. Łączna kwota środków finansowych przekazanych tej samej organizacji pozarządowej, w trybie pozakonkursowym, w danym roku kalendarzowym, nie może przekroczyć 20.000 zł.

Inicjatywa lokalna to jedna z form realizacji zadań publicznych przez administrację samorządową we współpracy z mieszkańcami. Zgodnie z zapisami Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie mieszkańcy mogą samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji pozarządowych złożyć wniosek do organu jednostki samorządu terytorialnego, na terenie której mają miejsce zamieszkania lub siedzibę o realizację zadania publicznego. Z wnioskiem mogą wystąpić mieszkańcy miasta Leszna bezpośrednio, mieszkańcy miasta Leszna za pośrednictwem organizacji pozarządowych mających siedzibę na terenie miasta Leszna oraz podmioty wymienione w art.3 ust.3 ustawy. Więcej informacji na stronie http://ngo.leszno.pl/

Otwarte konkursy ofert - organy administracji publicznej mogą zlecać organizacjom pozarządowym oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3. Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie realizację zadań publicznych. Zlecenie takie może mieć formę wspierania lub powierzenia wykonania zadań i odbywa się po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert, chyba że przepisy odrębne przewidują inny tryb zlecania. Wspieranie zadań to ich dofinansowanie (dotacja poniżej 100% kosztów zadania) natomiast powierzenie zadań polega na finansowaniu całości kosztów realizacji zadania.

Regranting jest to jeszcze jedna forma współpracy finansowej pomiędzy organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 a organami samorządu terytorialnego. W ramach regrantingu samorząd sam nie organizuje konkursów i nie rozdaje dotacji, ale znajduje partnera (operatora) – organizację pozarządową – który w jego imieniu zajmuje się przygotowaniem konkursów dotacyjnych oraz przyznawaniem i rozliczaniem dotacji.

Darowizna to pieniądze lub rzeczy, które należą do nas i które przekazujemy komuś innemu, nie chcąc nic w zamian. Tak podpowiada nam intuicja. Oficjalna definicja z kodeksu cywilnego (art. 888) potwierdza to, mówiąc, że darowizna to „forma umowy, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku”. Podkreślmy: o darowiźnie mówimy wtedy, kiedy dzielimy się swoją własnością, czyli przekazujemy pieniądze z własnej kieszeni lub sprzęty, które do nas należą.

Darczyńcami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne (firmy, spółki itd.). Stowarzyszenia i fundacje korzystają z ofiarności zarówno jednych, jaki i drugich. Mogą także – jako osoby prawne – same przekazać darowiznę innej organizacji.

Darowizny może otrzymać każda fundacja i zarejestrowane stowarzyszenie, w tym również stowarzyszenie zwykłe.

Darowiznę można przekazać na dowolnie wybrane działanie statutowe organizacji pozarządowej (np. dokarmianie dzieci, opłaty za telefon, zakup sprzętu komputerowego itd.). Jeśli jednak darczyńca chciałby skorzystać z ulgi z racji przekazania darowizny, wówczas podstawą przyjmowania darowizny przez organizację są cele, dla których została ona powołana (zapisane w jej statucie). Cele, na które można przekazać darowiznę podlegającą odliczeniu od podstawy opodatkowania, muszą mieścić się w spisie określonym w art. 4 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jest to bardzo szeroka lista i w praktyce trudno znaleźć organizację, której cele statutowe by poza nią wykraczały.

Zbiórka publiczna dotyczy wyłącznie ofiar w gotówce lub w naturze, czyli: pieniędzy, darów rzeczowych. Zbiórka w miejscach publicznych, zbierający i dający nie znają się (np. na ulicy, w parku, na cmentarzu, w sklepie, „domokrążne zbieranie od domu do domu”) do: puszek, skarbon, koszy, na cel pożytku publicznego, np. kulturę, pomoc dobroczynną lub na cel religijny (poza terenem kościołów)

Uprawnione do prowadzenia zbiórek publicznych są:

fundacje, stowarzyszenia, ale też np. związki zawodowe, organizacje pracodawców, spółdzielnie socjalne; od 20 maja 2016 r. zbiórki mogą też organizować stowarzyszenia zwykłe (w rozumieniu znowelizowanej ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, czyli takie stowarzyszenie zwykłe, które uzyskało wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych po 20 maja 2016 r.)
tzw. organizacje kościelne i wyznaniowe
komitety społeczne powołane w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej (komitet może też powstać na zbiórkę na wydatki związane z wykonywaniem inicjatywy ustawodawczej przez obywateli).

Komitet społeczny

Zbiórki publicznej nie może prowadzić jedna osoba. Ale mogą to zrobić co najmniej trzy osoby mające pełną zdolność do czynności prawnych i niekarane – mogą utworzyć komitet społeczny. Uchwalają one akt założycielski (zawiera: imię, nazwisko, numer PESEL, adresy zamieszkania członków komitetu społecznego; adres do korespondencji; dane osoby upoważnionej do reprezentowania komitetu społecznego; cel w jakim komitet społeczny został zawiązany):

według urzędowego wzoru papierowo, z własnoręcznymi podpisami (link do wzoru w formacie rtf - kliknij tutaj) lub na formularzu elektronicznym na zbiorki.gov.pl, z podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym ePUAP.

Dodatkowo wszyscy członkowie komitetu społecznego są zobowiązani do złożenia oświadczeń
o niekaralności pod rygorem odpowiedzialności karnej za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe.

Członkowie komitetu społecznego ponoszą odpowiedzialność osobistą za działania komitetu. Każda zmiana składu komitetu musi zostać zgłoszona, urzędnicy aktualizują te dane na zbiorki.gov.pl.

Zbiórkę publiczną zgłasza się na portalu zbiorki.gov.pl. Zgłoszenie odbywa się elektronicznie lub papierowo na urzędowym wzorze. Wzór zgłoszenia wynika z Rozporządzenia MAC w z dnia 9 czerwca 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących zbiórek publicznych (Dz. U. z 2014 r., poz. 833).

Do przeprowadzenia zbiórki wystarczy poprawnie wypełnione zgłoszenie (w zależności od sytuacji dodatkowo: akt założycielski komitetu społecznego lub pełnomocnictwo do reprezentowania).

W zależności od rodzaju organizatora doręcza się: