2022-03-23
1% - pytania i odpowiedzi

Choć 1 procent podatku można przekazywać już od kilku lat, a zasady jego przekazywania od dwóch lat są bardziej uproszczone, podatnicy ciągle mają z nim kłopot. I pytają, pytają, pytają.

Przygotowaliśmy dla Was na podstawie informacji zebranych ze stron ngo.pl oraz www.podatki.gov.pl pytania i odpowiedzi, które mamy nadzieję rozwieją wszelkie wątpliwości.

Co stanie się kiedy nie nic nie zrobię – pozostawię moje rozliczenie urzędowi skarbowemu?
To zależy od tego czy w roku poprzednim przekazywaliśmy 1%. Jeśli tak było, to w rozliczeniu za 2021 r. wskazana zostanie ta sama OPP, której przekazaliśmy 1% w roku poprzednim. Jeśli jest ona nadal na liście OPP uprawnionych do otrzymywania 1%. Jeśli w poprzednim rozliczeniu nie wskazywaliśmy żadnej OPP, a w roku 2021 nic nie zrobimy z naszym PIT-em, to NIESTETY NIE PRZEKAŻEMY 1%. Urząd skarbowy nie ma kompetencji, żeby wskazać OPP za nas.

Co jeśli podatnik nie wskazał w zeznaniu za rok ubiegły OPP, a chce przekazać 1% wybranej organizacji w tym roku?
W zeznaniu przygotowanym dla podatnika w ramach usługi Twój e-PIT nie będzie wskazana żadna OPP. Aby uzupełnić zeznanie tylko w tym zakresie, podatnik musi wejść na stronę Portalu Podatkowego i zalogować się do usługi "Twój e-PIT", podając swoje dane (PESEL albo NIP i datę urodzenia; kwotę przychodu z deklaracji za rok poprzedni i kwotę przychodu z jednej z informacji od pracodawców np. PIT-11 za rok 2021) albo używając profilu zaufanego.

Informacje o przekazaniu 1% podatku na rzecz OPP będą widoczne na głównym ekranie usługi, zaraz po zalogowaniu się do niej. Aby wskazać KRS wybranej organizacji podatnik musi wybrać opcję „Wybieram Organizację Pożytku Publicznego". Uwaga! Usługa Twój e-PIT jest dostępna od 15 lutego do 2 maja 2022 r.

Czy zgodę na przekazanie OPP informacji o 1% podatku zaznaczamy co roku podczas wypełniania 1% w PIT?
Jeżeli podatnik zaznaczył już w latach poprzednich tę zgodę, będzie ona zaznaczona automatycznie w rozliczeniu za rok bieżący.

Czy mogę wskazać konkretny cel, na który przekazuję swój 1%?
Tak, służy do tego rubryka „Informacje uzupełniające” w formularzach PIT.

Czy organizacja, której przekażę 1%, będzie wiedziała, że to ode mnie?
Tylko jeżeli wyrazisz na to zgodę w formularz PIT. Zgoda nie jest wymagana.

Czy mogę w tym roku przekazać 1% tej samej organizacji co w zeszłym roku?
Tak, jeżeli ta organizacja utrzymała statut organizacji pożytku publicznego i znalazła się w aktualnym wykazie organizacji uprawnionych do zbierania 1%. Sprawdź, czy organizacja jest nadal na liście, znajdziesz ją tutaj.

Czy kwota 1% podatku z ubiegłego roku będzie przepisana do zeznania za rok bieżący?
Nie, kwota 1% podatku jest wyliczana na podstawie bieżącego rozliczenia zeznania podatkowego.

W tym roku chcę po raz pierwszy rozliczyć się wspólnie z mężem. Która OPP zostanie wskazana we wspólnym zeznaniu w usłudze Twój e-PIT?
We wspólnym zeznaniu małżonków zostanie wskazana ta organizacja, którą wskazała Pani, jeżeli to Pani – w zeznaniu przygotowanym przez urząd skarbowy w ramach usługi Twój e-PIT – występuje jako podatnik.

Czy na jednym formularzu PIT mogę przekazać swój 1% więcej niż jednej organizacji?
Nie. Jeżeli natomiast wypełniasz więcej niż jeden formularz PIT (np. jeden w związku z przychodami z pracy, jeden w związku z dochodami z papierów wartościowych), możesz przekazać 1% z każdego formularza na inną organizację.

Czy emeryt lub rencista może przekazać 1%?
Tak, ma nawet dwie możliwości. Może samodzielnie wypełnić PIT–37 na podstawie PIT–u, który przysyła ZUS, albo po prostu wypełnić specjalny PIT-OP), w którym wskaże jakiej organizacji pożytku, chce przekazać 1%. 

Co się stanie, jeśli wskażę w PIT organizację, której nie ma na wykazie organizacji uprawnionych do 1%?
W takiej sytuacji urząd skarbowy odstępuje od przekazania 1% – 1% nie trafia do żadnej organizacji, tylko do budżetu państwa, jak cała reszta podatku.

Co z osobami, które nie posługują się komputerem, w jaki sposób będą mogły sprawdzić/skorygować deklarację np. w zakresie OPP?
Zeznania sporządzone przez urząd skarbowy w ramach usługi Twój e-PIT będą udostępnione wyłącznie w internecie. Podatnik – podobnie jak w poprzednich latach – może złożyć PIT w formie papierowej. Takie zeznanie, które podatnik sporządzi samodzielnie i wskaże w nim wybraną przez siebie OPP, będzie wiążące dla urzędu skarbowego.

Czy przekazywanie 1 proc. podatku organizacjom pożytku publicznego jest obowiązkowe?
Oczywiście, że nie. Warto to jednak zrobić, bo dzięki temu sami decydujemy, na co pójdzie niewielka część naszego podatku. Możemy przy tym wspierać cele bliskie naszemu sercu. Ale jeśli nie przekażemy 1 proc. OPP, nie ma żadnych konsekwencji.

Czy 1% jest darowizną?
1% to nie darowizna! Przekazując 1% decydujemy, że część naszego podatku, który i tak musimy zapłacić, zamiast do skarbu państwa trafi do wybranej organizacji pożytku publicznego. Przekazując darowiznę przekazujemy pieniądze z własnej kieszeni. Możemy nimi obdarować każdą organizację, nie tylko OPP.

Czy jeśli od dochodu odliczam sobie darowizny, to mogę jednocześnie przekazać mój 1% podatku jakiejś organizacji?
Tak, bowiem odliczanie darowizny i przekazywanie 1% organizacjom to dwa zupełnie odrębne zagadnienia. Podstawa prawna, która daje nam możliwość odliczania od dochodu darowizn na tzw. szlachetne cele to art. 26, ust. 1, pkt. 9. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Korzystając z tego zapisu, możemy jednocześnie wypełnić wniosek o przekazanie części podatku dla jakiejś organizacji. Trzeba tylko pamiętać, że darowiznę odliczamy tylko wtedy, gdy dokonaliśmy jej w roku podatkowym, którego dotyczy zeznanie.

Co zyskujemy, przekazując 1 procent?
Mamy bezpośredni wpływ na to, jak wydawane są nasze pieniądze. Niewielka ich część, ale dobre i to. Jeśli nie zdecydujemy się na przekazanie 1 proc. podatku OPP, pieniądze te i tak nie zostaną w naszych kieszeniach. Zabierze je fiskus. Trafią do wspólnego worka budżetowego, i to politycy zdecydują, jak je wydać. 1 proc. daje nam okazję, żeby wziąć sprawy w swoje ręce, a przede wszystkim wspierać organizacje działające w mieście, w którym żyjemy.

Czy przekazanie 1 proc. jest bezpieczne? Czy nie ściągnę tym sobie na głowę fiskusa?
Absolutnie bezpieczne. Prawo podatników do dzielenia się niewielką częścią podatku z organizacjami pożytku publicznego parlament zapisał w ustawie o podatku od dochodów osobistych (PIT). Za zgodą rządu.  Nie ma się czego obawiać. Przeciwnie, można sobie w ten sposób zaskarbić wdzięczność osób, które nie radzą sobie w życiu tak dobrze jak my. 1 proc. swojego rocznego podatku możemy wspierać organizacje pożytku publicznego, czyli różnego rodzaju fundacje i stowarzyszenia, m.in. prowadzące i wspierające hospicja, stołówki i noclegownie dla biednych i bezdomnych, finansujące leczenie osób, których na to nie stać, naukę i wypoczynek dzieci z ubogich rodzin, ale także instytucje i przedsięwzięcia kulturalne, kluby i organizacje sportowe czy instytucje opiekujące się zwierzętami. Jest w czym wybierać.

Kiedy urząd skarbowy przekazuje pieniądze organizacjom pożytku publicznego?
Bez względu na to, czy zeznanie podatkowe złożymy w pierwszym czy w ostatnim możliwym dniu akcji rozliczeniowej, nasze pieniądze przekazane zostaną dopiero w lipcu lub sierpniu. Ma to związek z tym, że naczelnik urzędu skarbowego jest zobowiązany do przekazywania środków organizacjom pożytku publicznego dopiero w trzecim lub czwartym miesiącu od momentu zakończenia przyjmowania zeznań podatkowych (czyli najczęściej w trzy-cztery miesiące od końca kwietnia).