2018-04-20
Organizacja wolontariatu
Atrakcyjna, przemyślana oferta wolontariatu niesie ze sobą wielkie korzyści dla organizacji. Doradzimy, w jaki sposób ją przygotować i o czym pamiętać, przyjmując nowego wolontariusza.
Praca wolontariuszy w przypadku wielu organizacji pozarządowych jest często istotnym elementem jej funkcjonowania. Jednak niesie ze sobą tak wielkie korzyści i dla organizacji, i dla osób zaangażowanych w wolontariat, że warto rozważyć stworzenie oferty wolontariatu nawet w przypadku, gdy nasza organizacja do tej pory działała bez pomocy wolontariuszy.
KORZYŚCI Z WOLONTARIATU
- Wolontariusz reprezentuje organizację, szerzy informacje o niej wśród swoich znajomych, osób, z którymi się spotyka. Oferta wolontariatu poszerzy zakres promocyjny organizacji, zwłaszcza, jeżeli osoby korzystające z oferty będą bardzo zadowolone ze współpracy.
- Poprzez swoje zaangażowanie wolontariusz może przyciągnąć kolejne osoby do naszej organizacji.
- Ma świeże spojrzenie na wiele spraw, które dla nas mogą się wydawać oczywiste. Może dostarczyć wielu cennych uwag i spostrzeżeń z perspektywy osoby, która patrzy na organizację z zewnątrz. Być może nawet zaproponuje nietuzinkowe rozwiązania niektórych problemów.
- Działalności wolontariackiej najczęściej podejmują się osoby energiczne i pełne zapału. Mogą być dla organizacji jak prawdziwy zastrzyk energii! Z pozytywnie nastawionymi ludźmi pracuje się lepiej, a ich entuzjazm udziela się osobom w otoczeniu. Z całą pewnością będą na tym polu wielkim wsparciem dla całego zespołu.
- A przede wszystkim – dzięki wolontariuszom nasza organizacja może więcej! Dlatego warto rozważyć, co nasza organizacja mogłaby zaoferować, aby przyciągnąć wolontariuszy.
O CZYM TRZEBA PAMIĘTAĆ?
- Wolontariuszy można angażować do pracy jedynie powiązanej z działalnością statutową naszej organizacji. Wyjątkiem są pewne określone podmioty lecznicze, np. hospicja prowadzone przez organizacje pozarządowe. Pozostałe stowarzyszenia, fundacje, spółdzielnie i kluby muszą pamiętać o tym, że wolontariusze nie mogą wspierać działań związanych z działalnością gospodarczą. Mogą jednak wspierać działalność odpłatną, jeśli jest ona ujęta w statucie organizacji.
- Jeżeli rodzaj wykonywanych prac wymaga posiadania odpowiednich kwalifikacji, spełnienia określonych wymagań, wolontariusz powinien owe kwalifikacje posiadać oraz spełniać wymagania.
- Z wolontariuszem zawieramy porozumienie zamiast umowy o pracę, ponieważ za swoją pracę nie pobiera wynagrodzenia.
- Wolontariuszem niekoniecznie musi być osoba związana z organizacją. Członek stowarzyszenia także może wykonywać pracę na rzecz organizacji w ramach wolontariatu. Wówczas stowarzyszenie powinno zawrzeć z nim porozumienie tak, jak z każdym innym wolontariuszem.
PRZYGOTOWYWANIE OFERTY
Szukając wolontariuszy, miejmy na uwadze, że nie tylko my jako organizacja mamy względem nich oczekiwania – wolontariusze również mają oczekiwania wobec organizacji. Główną ideą wolontariatu jest pomoc, działania dla dobra innych, trudno więc oczekiwać, by zainteresowane osoby entuzjastycznie podeszły do oferty, która wyda im się mało pożyteczna społecznie. Warto też zadbać o zróżnicowanie zakresu pracy, jeżeli szukamy wolontariusza na dłużej. Nic nie zabija entuzjazmu i chęci do działania skuteczniej niż nuda!
Zatem, w pierwszej kolejności, określmy potrzeby zarówno nasze, jak i poszukiwanych wolontariuszy. Często wolontariat jest sposobem na realizowanie marzeń, ambicji, zainteresowań, na co nie zawsze pozwala praca zawodowa. Wolontariusze mogą mieć swoje pomysły na działania, które chcieliby móc zrealizować w ramach wolontariatu. Warto ich wysłuchać, rozważyć propozycje, wprowadzić je w życie choćby częściowo. Świadomość, że ma się realny wpływ na aktywność organizacji, jest świetnym czynnikiem motywującym. Poza tym to sposób na zacieśnianie więzi ze swoimi wolontariuszami – naprawdę poczują się częścią zespołu.
Polecamy przemyśleć następujące pytania, zanim zabierzemy się do poszukiwania wolontariusza:
- Z kim będzie pracował wolontariusz? Czy w stałym zespole z kilkoma członkami organizacji, innymi wolontariuszami? Czy będzie miał opiekuna w organizacji, który będzie przydzielał mu zadania i przy nich pomagał?
- Jeżeli tak, jakie są potrzeby i oczekiwania członków organizacji, którzy mają pracować z wolontariuszem? Czy rzeczywiście potrzebują kilku wolontariuszy, czy wystarczy jeden?
- Jaki byłby zakres obowiązków nowego wolontariusza? Czy starczy zajęć dla wszystkich osób, które planujemy przyjąć na wolontariuszy? Czy może zakres prac jest zbyt duży dla pojedynczej osoby lub poszukiwanej grupy?
- Jakich umiejętności, cech, kwalifikacji potrzebuje nowy wolontariusz, by móc spełniać swoje obowiązki? Czy będzie miało znaczący wpływ na jakość jego pracy, jeśli nie będzie spełniał wszystkich wymagań? Jeśli tak, czy to możliwe, by nadrobił ewentualne braki w trakcie wolontariatu?
Nie ma co rzucać się na głęboką wodę – jeśli nasza organizacja wcześniej nie pracowała z wolontariuszami, lepiej zacząć skromnie, rozpoznać możliwości swoje i wolontariuszy. Na początku poszukajmy jednej, co najwyżej paru osób zainteresowanych wolontariatem. Nabierzemy doświadczenia – tak naprawdę dopiero w praktyce „wypływa” wiele kwestii, które wcześniej nie przyszłyby na myśl. Jednak im lepiej jesteśmy przygotowani przed przyjęciem osób na wolontariat, tym mniej będzie niespodzianek w trakcie współpracy z wolontariuszami.
Bądźmy świadomi tego, czego potrzebujemy i oczekujemy. Jeśli pewne cechy i umiejętności uznaliśmy za niezbędne w pracy, którą wolontariusz miałby wykonywać, trzymajmy się tego – nie przyjmujmy wolontariusza, jeżeli istnieje znaczące ryzyko, że nie poradzi sobie z zadaniem. Oczywiście, nie trzeba skreślać chętnej osoby „na starcie” – być może są inne prace, którymi dana osoba mogłaby się zająć i lepiej by się w nich odnalazła?
Tworząc ofertę wolontariatu, sprecyzujmy następujące kwestie:
- Zakres obowiązków,
- Sposób i ramy czasowe wykonywania prac wolontariackich,
- Czas współpracy,
- Odpowiedzialność wolontariusza,
- Obowiązki organizacji względem wolontariusza, kim będzie jego opiekun/opiekunowie,
- Warunki rozwiązania porozumienia.
WOLONTARIUSZ W ORGANIZACJI
Wspominaliśmy już o opiekunie. To osoba, która będzie koordynowała działania wolontariusza, monitorowała jego pracę, przydzielała zadania, sprawdzała, jak są wykonywane. Przez opiekuna wolontariusz kontaktuje się z organizacją, więc powinien być to ktoś, kto lubi pracę z ludźmi, jest chętny do pomocy, a co najważniejsze – chętnie zajmie się wolontariuszem. Zaangażowany koordynator zagwarantuje sprawność współpracy organizacji z osobami, które wykonują wolontariat.
Pamiętajmy, że wolontariusz chce wiedzieć, że jego praca jest nie tylko ważna i potrzebna, ale również – co najważniejsze – doceniana! Dziękujmy często wolontariuszowi za jego starania i zaangażowanie, chwalmy za dobre wykonywanie zadań. Możemy nawet pomyśleć o małych nagrodach czy upominkach.
Zadbajmy o to, by wolontariusz czuł się dobrze – wówczas i my będziemy zadowoleni z tego, że zapewniamy świetne warunki współpracy, i wolontariusz. Dzięki temu wolontariusze będą chcieli zostać u nas na dłużej.