2020-08-25
Działalność pożytku publicznego - co to?

Działalność pożytku publicznego jest prowadzona na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Czym jest działalność pożytku publicznego?

Działalnością pożytku publicznego jest działalność użyteczna społecznie prowadzona  przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych.

Działalność pożytku publicznego mogą prowadzić nie tylko organizacje pożytku publicznego ale także wszystkie organizacje pozarządowe, które uzyskały w sądzie status pożytku publicznego.

Zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie działalność pożytku publicznego nie może być prowadzona przez partie polityczne, europejskie partie polityczne, związki i samorządy zawodowe, a także fundacje utworzone przez partie polityczne oraz  europejskie fundacje polityczne.

Status pożytku publicznego - przywileje

Status organizacji pożytku publicznego nadaje organizacji dodatkowe specjalne uprawnienia
i obowiązki, które na wniosek złożony przez organizacje nadaje sąd.

Warunkiem otrzymania statusu organizacji pożytku publicznego jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego po spełnieniu przez organizację specjalnych wymogów.

• Organizacja powinna prowadzić działalność pożytku publicznego na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy podmiotów – warunek - grupa musi być wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuacje życiową.
• Organizacja powinna posiadać kolegialny organ wyboru oraz organ kontroli lub nadzoru, który nie podlega w zakresie wykonywania kontroli wewnętrznej organom zarządzającym.
• Członkowie organu zarządzającego nie mogą być skazani prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo skarbowe lub przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego.
• Akty wewnętrzne organizacji zabraniają: udzielania pożyczek, przeznaczania majątku organizacji na rzecz członków oraz ich osób bliskich, a także wykorzystywania majątku niezgodnie z celem organizacji.
• Organizacja zobowiązana jest również do corocznego składania sprawozdań aby wszyscy zainteresowani mogli uzyskać informacje, na co zostały wydane środki przekazane przez darczyńców.

Status pożytku publicznego – obowiązki

Oprócz nakładanych obowiązków status organizacji pożytku publicznego przyznaje organizacji także przywileje, które stosuje się wobec organizacji i prowadzonej przez nią działalność pożytku publicznego.

Jeżeli jednak organizacja pożytku publicznego prowadzi działalność gospodarczą, wówczas stosuje się do niej takie same zasady jak do innych organizacji pozarządowych, które nie posiadają tego statusu.

• Organizacja pożytku publicznego ma możliwość użytkowania nieruchomości Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego na peryferyjnych warunkach.
• Prawo do nieodpłatnego informowania o ich działalności przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji.
• Zwolnienie organizacji od podatków: dochodowego od osób prawnych, od nieruchomości, od czynności cywilnoprawnych, a także zwolnienie od opłat skarbowych i sądowych.
• Organizacja ma możliwość otrzymywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych. Organizacja sama wskazuje organizację, której chciałaby przekazać środki.

Rada Działalności Pożytku Publicznego

Rada Działalności Pożytku Publicznego to w głównej formie grono doradcze, którego podstawowym zadaniem jest konsultowanie i opiniowanie dokumentów przeznaczonych na potrzeby organu jednostki administracyjnej. Rada Działalności Pożytku Publicznego jest powoływana przez organ wykonawczy bez względu czy działa na szczeblu gminy, powiatu czy województwa.

Po nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie zmieniły się zasady powoływania rad na szczeblu gminy i powiatu. Przed nowelizacją powołanie rady było prawem organu wykonawczego, natomiast po nowelizacji ustawy utworzenie rady stało się zadaniem obligatoryjnym. Warunkiem powołania rady jest wola organizacji pozarządowych.

Zadania Rady Pożytku Publicznego

• opiniowanie projektów strategii gmin i powiatów
• udzielanie pomocy w trakcie sporów pomiędzy organizacjami, a administracją publiczną,
• wyrażanie opinii w sprawie zlecania zadań publicznych oraz zlecenia ich organizacjom,
• opiniowanie zmian dotyczących funkcjonowania organizacji,
• wyrażanie opinii na temat projektów uchwał oraz aktów prawa miejscowego dotyczących sektora pożytku publicznego.   

 Podstawa prawna: Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.